می ۲۰۱۸

شبکه سیاست گذاری ملی ایران: نشست تخصصی ارزیابی بسترهای مورد نیاز پیاده سازی اینترنت اشیا در کشور، سه شنبه هشتم اسفندماه سال ۱۳۹۶ در مرکز پژوهشی آرا برگزار شد. در ابتدای این نشست، دکتر محمد قیصری، مدیرعامل و دبیر اجرایی مرکز تحقیقات پیاده سازی اینترنت اشیا به تبیین لایه های مختلف تکنولوژی اینترنت اشیا پرداخت و بیان داشت: اینترنت اشیا چهار لایه اصلی دارد. لایه اول، لایه سنجش و سنسورها است. در لایه دوم، شبکه های ارتباطی و مخابراتی، داده های تولید شده در لایه اول را منتقل می کنند. لایه سوم، لایه پلتفرم است که در آن داده ها ذخیره سازی و تحلیل می شوند. در نهایت در لایه چهارم، داده های تحلیل شده به صورت کاربردی در قالب نرم افزارها برای کاربران نهایی قابل نمایش می گردد. قیصری در بخش دیگری از صحبت ها به زیرساخت های لازم برای پیاده سازی اینترنت اشیا در کشور اشاره کرد و افزود: فراهم بودن دو بستر به صورت همزمان برای این منظور مورد نیاز است؛ بستر فنی و بستر غیرفنی. وی در تشریح بسترهای فنی گفت: زیرساخت های متفاوتی از علوم کامپیوتر، نظیر سنسورها، ماژول ها، پهنای باند، زیرساخت های مخابراتی، بوردهای مخابراتی، فضاهای ذخیره سازی مثل کلان داده ها، بیگ دیتا، فضاهای ابری و پلتفرم های تحلیل داده برای ذخیره سازی مورد نیاز است. قیصری همچنین زیرساخت های حقوقی، مسائل امنیتی و پیش نیازهای قانونی، فرهنگی و آموزشی را از بسترهای غیرفنی مورد نیاز برای تحقق اینترنت اشیا دانست. دبیر اجرایی مرکز تحقیقات پیاده سازی اینترنت اشیا، در بخش سوم صحبت هایش، با اشاره به این که تا سال ۲۰۲۰، ۵۰ میلیون وسیله مبتنی بر اینترنت اشیا در دنیا وجود خواهد داشت، به موانع و معضلات کشور در تحقق این تکنولوژی اشاره و تصریح کرد: علاوه بر این که ذخیره سازی داده ها در کشور ما به یک معضل تبدیل شده، تحلیل داده ها گام مهم دیگری است که در آن مشکل داریم و باید به سمت آن حرکت کنیم. قیصری اضافه کرد: در حوزه رایانش ابری شرکت های بزرگی در کشور شروع به فعالیت کرده اند. اما در بحث پلتفرم های اینترنت اشیا که به وسیله آن ها داده های جمع آوری شده مورد بررسی قرار می گیرد، هنوز بسیار عقب هستیم. پلتفرم های موجود، یا مربوط به شرکت های معتبری هستند که کشور ما برای دسترسی به آن ها مشکل دارد؛ مثل پلتفرم های IBM، مایکروسافت و ... یا پلتفرم های غیررسمی و غیرمعتبر هستند که باگ های امنیتی دارند. مشکلی برای ساخت اپلیکیشن و داشبوردهای مدیریتی در کشور نداریم مهندس عیسی خوشبخت، مدیر پروژه مرکز تحقیقات اینترنت اشیا، مهمان دیگر این نشست بود که به موضوع تغییر نگاه مدیران به عنوان لازمه تحقق این تکنولوژی در کشور پرداخت. خوشبخت با تأکید بر این که هر نوع تغییری نیازمند تغییر بستر ذهنی است تا زاویه دید مربوط به وضعیت جدید ایجاد شود، گفت: تصمیم گیران حوزه های مختلف در کشور معمولا به دلیل اتکا به روش های قدیمی، زوایای دید محدود و ثابتی دارند و برای این که بتوانیم این زاویه دید را تغییر دهیم باید ذهنیت مناسب نسبت به تکنولوژی اینترنت اشیا را برای این مدیران ایجاد کنیم. وی جایگزینی الگوهای قدیمی با الگوهای جدید برای مدیران را کاری مشکل دانست و تصریح کرد: با توضیح مزایای فناوری هایی مثل اینترنت اشیا نمی توان الگوهایی که مدیران سالیان سال به آن ها عادت کرده اند را تغییر داد. مدیر پروژه مرکز تحقیقات اینترنت اشیا در بیان راهکار تغییر نگاه مدیران افزود: آنچه یک مدیر را به سمت فناوری هایی مثل اینترنت اشیا سوق می دهد، اجرای یک طرح پایلوت و مشاهده خروجی آن توسط مدیر است. خوشبخت همچنین یادآور شد: در حال حاضر کشور در حال حرکت به سمت پیاده سازی طرح های پایلوت است و در این زمینه خیلی از دنیا عقب نیستیم. وی با اشاره به آغاز یکی از اولین طرح های پایلوت اینترنت اشیا در کشور توضیح داد: در روزهای گذشته اپراتور ایرانسل، یکی از پروژه های بزرگ مبتنی بر اینترنت اشیا را جهت قرائت هوشمند و از راه دور کنتورهای گاز آغاز کرد. خوشبخت در عین حال یادآور شد: دیدن این خبر و خروجی های حاصل از این خبر و سایر اخبار مشابه می تواند دید مدیران ما را نسبت به این حوزه در صنایع مشابه باز و در آن ها ایجاد انگیزه کند. خوشبخت در بخش دیگری از صحبت هایش به توان جوانان ایرانی در این حوزه اشاره کرد و بیان داشت: وقتی صحبت از اپلیکیشن و خروج دیتا از فضای کلود به سمت درخواست کاربر می کنیم، در حال صحبت از توان نرم افزاری جوانان کشور در زمینه پشتیبانی از اپلیکیشن و داشبوردهای مدیریتی هستیم. حتی فراتر از این در حال صحبت از سیستم های اطلاعات مدیریت، اتوماسیون اداری و سیستم های مدیریت مشتری هستیم. ما به خوبی در کشور توانستیم سیستم های مدیریت مشتری را ایجاد و بومی کنیم و در حال حاضر شرکت های زیادی در این حوزه به ما سرویس می­دهند. وی در پایان صحبت هایش تأکید کرد: توان نرم افزاری، انعکاسی از مهارت ما در حوزه فناوری اطلاعات است. در گزارش سال ۲۰۱۶ مجمع جهانی اقتصاد، کشور ما در حوزه مهارت های استفاده از فناوری اطلاعات رتبه خیلی خوبی در دنیا دارد. بنابراین مشکلی برای ایجاد اپلیکیشن ها و داشبوردهای مدیریت بومی در کشور نداریم. خوشبخت با بیان مثالی در این زمینه افزود: اپلیکیشن بازار، با بیش از ۲۱ هزار و ۴۰۰ اپلیکیشن فارسی، نمود این است که ما در حوزه در جایگاه خوبی هستیم و من با اطمینان می گویم ما هیچ نیازی به اپلیکیشن های خارجی نداریم. تکنولوژی اینترنت اشیا نیازمند بهبود مستمر است مهندس محمود قلی زاده، مدیر تحقیق و توسعه شرکت سامان پرداز دلتا و مهندس ارغوان ابوذرجمهری، استاد دانشگاه و فعال در زمینه حوزه های ارتباطی اینترنت اشیا دو مهمان دیگر این نشست بودند که هر کدام به بخشی از ضرورت های سخت افزاری و نرم افزاری تحقق اینترنت اشیا در کشور اشاره کردند. ابوذرجمهری با تأکید بر ضرورت بهبود ارتباطات میان دستگاه های مختلف کشور گفت: رشد تکنولوژی باعث می شود ارتباطات بین دستگاه ها هم هر روز نیازمند تکنولوژی های بالاتر باشد و بهبود تعاملات بین دستگاه ها این را می طلبد که تکنولوژی های مورد استفاده نیز بهبود مستمر داشته باشد.