در طول تاریخ، هنر و علم حرکت از مکانی به مکان دیگر، بخش ذاتی از زندگی ما است. وجود ارابه‌ها و اسب‌ها، واگن‌ها، اتومبیل‌ها، قطار بخار و هواپیماها و … همگی این واقعیت را نشان می‌دهد که حرکت بخشی از انسان بودن است. تمدن بشری از اسب سواری و استفاده از شتر تا ظهور فضاپیماها راهی طولانی را پیموده است. با ظهور سیستم‌های هوشمند و اینترنت اشیا (IOT)، جهان وارد مرحله بعدی حرکت یعنی حمل و نقل هوشمند می‌شود.
سیستم های حمل و نقل هوشمند (ITS) از فناوریهای مختلفی برای نظارت، ارزیابی و مدیریت سیستم‌های حمل و نقل برای افزایش کارایی و ایمنی در سطح شهر استفاده می کنند. در واقع، حمل‌ونقل هوشمند از فناوریهای جدید و نوظهور استفاده می‌کند تا حرکت در شهر را راحت‌تر، مقرون‌به‌صرفه‌تر (هم برای شهر و هم برای فرد) و ایمن‌تر کند.
سیستم‌های IOT و ارتباطات ۵G مهم‌ترین فناوریهای مورداستفاده در حمل‌ونقل هوشمند هستند. اولین مورد، حسگرها و کنترل‌کننده‌های ارزان‌قیمتی را ارائه می‌کند که می‌توانند تقریباً در هر ماشین فیزیکی تعبیه شوند تا از راه دور کنترل و مدیریت شوند. دومین مورد نیز ارتباطات پرسرعت موردنیاز برای مدیریت و کنترل سیستم‌های حمل و نقل را در کمترین زمان و با حداقل تاخیر فراهم می‌کند.
حمل و نقل هوشمند را می توان به طور کلی به دو دسته زیرساخت‌های عمومی و صنعت خودرو تقسیم کرد. این دو بخش زمانی «هوشمند» می‌شوند که حسگرهای شبکه‌ای در زیرساخت‌ها و وسایل نقلیه در تلاش برای دستیابی به اهداف مدیریت و کنترل از راه دور، ایمنی و کارایی، یکپارچه شوند.
استفاده از فناوری هوشمند در سیستم حمل و نقل شهری، مزایای بسیار زیادی را برای ساکنین شهری و نظام حکمرانی به ارمغان می آورد. از مهم‌ترین مزایای طراحی و پیاده‌سازی این طرح عبارتند از:
ایمنی بیشتر: با ترکیب فناوریهای اینترنت اشیا و ۵G، سیستم‌های حمل و نقل خودران (هم در وسایل نقلیه و هم در زیرساخت‌های ثابت) تاثیر “عامل انسانی” در تصادفات کاهش می‌یابد.
مدیریت بهتر: جمع آوری داده‌ها کلید مهمی برای مدیریت عمومی مسئولانه زیرساخت‌های شهری است. حمل‌ونقل هوشمند نه تنها داده‌های دقیقی را برای هر بخش از سیستم حمل و نقل ارائه می‌دهد، بلکه به مدیران اجازه می‌دهد تا بر عملکرد سیستم‌ها بهتر نظارت داشته باشند، نیازهای مرتبط با تعمیر و نگهداری وسایل و تجهیزات را ردیابی کنند و منابع کلیدی مشکلاتی را که باید اصلاح شوند، شناسایی کنند.
کارآمدی: مدیریت بهتر، به کارآمدی بیشتر می‌انجامد. داده‌های دقیق و با کیفیت، می‌تواند به مشخص کردن مناطقی که می‌توان کارایی را در آنجا بهبود بخشید کمک کند. این که یک تعدیل جزئی در برنامه قطارها باعث استفاده حداکثری مردم شود یا ایستگاه‌های اتوبوس به‌گونه‌ای متفاوت تخصیص داده شوند و به خدمت‌رسانی بهتر در مسیرهای اتوبوس بینجامد، نمونه‌هایی از کارآمدی سیستم حمل‌ونقل هوشمند در شهر است.
مقرون به صرفه بودن: از آنجایی که حمل‌ونقل هوشمند استفاده بهتری از منابع موجود می کند، می‌تواند هزینه‌های معمول را با تعمیر و نگهداری پیشگیرانه، مصرف انرژی کمتر و منابع کمتری که برای تصادفات استفاده می‌شود کاهش دهد. هنگامی که حمل و نقل عمومی ارزان به اندازه کافی برای رقابت با وسایل نقلیه خصوصی کارآمد باشد، می‌توان در هزینه‌ها صرفه‌جویی کرد.
انجام اقدامات ضروری و فوری در اسرع وقت: مراکز مدیریت ترافیک شهری (TMCs) می‌توانند مسائل و حوادث را در سطح شهر سریعا رصد کنند و اعلان‌هایی را درباره وقوع اتفاقاتی مانند تصادفات در مناطق مختلف شهری دریافت کنند که بر ازدحام خیابان‌های شهر و ایمنی عمومی تأثیرگذار هستند. این مورد باعث می‌شود تا مسئولین مربوطه بتوانند اقدام یا ارتباط موثرتری با سایرین (نظیر امدادگران و آتش‌نشانان) داشته باشند.
امنیت: یکی از ترس‌های اصلی در ارتباط با حمل‌ونقل هوشمند، آسیب‌پذیری آن در برابر حملات سایبری است. به‌روزرسانی مناسب نرم‌افزارها، ارتباطات رمزگذاری شده از طریق تونل‌های شبکه خصوصی مجازی (VPN) و سایر اقدامات امنیتی چندلایه می تواند خطر حملات سایبری را کاهش دهد. این بدان معناست که حمل‌ونقل هوشمند برای شهرهای هوشمند می‌تواند با کاهش فرصت‌های حملات فیزیکی و سایبری، حمل‌ونقل عمومی مدرن را به طور کلی امن‌تر کند.
ملاحظات زیست محیطی: در حالی که پیشرفت‌های علمی هر روز برای یافتن منابع جایگزین انرژی انجام می‌شود، یکی دیگر از مزایای فناوری حمل‌ونقل هوشمند این است که به شهرها اجازه می‌دهد از منابع فعلی خود مسئولانه‌تر استفاده کنند.
انعطاف پذیری زنجیره تأمین: بحران‌های جهانی مانند همه‌گیری ویروس کرونا ثابت کرده‌اند که زنجیره‌های تأمین جهان در برابر اختلال آسیب‌پذیر هستند. هنگامی که کارگران و رانندگان بیمار هستند و سفر از یک منطقه به منطقه دیگر به یک خطر برای سلامت عمومی تبدیل می شود، حمل و نقل خودکار کالا می تواند به معنای واقعی کلمه نجات دهنده باشد. پروژه‌هایی مانند پروژه خودروی متصل وایومینگ (Wyoming) می‌تواند کلید شکل‌گیری یک زنجیره تأمین مستقل باشد که توسط سیستم‌های لجستیکی و حمل‌ونقل هوشمند، شهر به شهر نیرو می‌گیرد تا کالاهای حیاتی مانند مواد غذایی را جابه‌جا کند. در این راستا، می‌توان ایمنی و نیروی کار زنجیره تأمین انسانی را با استفاده از اتوماسیون، هوش مصنوعی و روباتیک بهبود بخشید. کارشناسان این حوزه معتقدند این نوآوری‌ها از ایجاد مشاغل بیشتر – و مشاغل ایمن تر – نیز پشتیبانی می‌کند، زیرا توسعه‌دهندگان، تکنسین‌ها، تحلیلگران و مدیران بیشتری می‌توانند به رشد و پیشرفت بازارهای مرتبط با حمل‌ونقل هوشمند کمک کنند.
در کنار مزایایی که پیاده‌سازی سیستم حمل‌ونقل هوشمند برای جامعه به همراه دارد، اما می‌تواند نظام حکمرانی را نیز با چالش‌هایی مواجه سازد. شهرهای هوشمند به حسگرها نیازمندند و این حسگرها همگی به انرژی نیاز دارند. برای اتصال سنسورها به اجسام متحرک، این کار به باتری نیاز دارد. حسگرهای ثابت ممکن است قادر به استفاده از انرژی خورشیدی باشند، اما اغلب باید به شبکه برق شهر متصل شوند. تعداد بسیار زیاد حسگرهایی که برای انتقال جهان به شهرهای هوشمند موردنیاز است (که به تریلیون‌ها تخمین زده می‌شود) تأمین انرژی بسیاری از دستگاه‌ها را به یک مشکل دلهره‌آور تبدیل می‌کند.
از سویی دیگر نیز، بحث های مهمی در جهان امروز در مورد داده‌های شخصی آنلاین وجود دارد. داده‌ها رگ‌های حیاتی است که شهرهای هوشمند برای فعالیت به آن‌ها نیاز دارند. در این جا دو فرایند حائز اهمیت است: ۱) خودروها اطلاعات موقعیتی را فراهم می‌نمایند. ۲) حسگرهای اطراف شهر سیگنال‌هایی را که تلفن هوشمند در طول روز منتشر می‌کند را جمع‌آوری می‌کنند. آنچه که در این‌جا بسیار مهم است، وضع قوانین و سیاست‌های مسئولانه‌ای برای مدیریت داده‌هاست تا باعث شود شهرهای هوشمند در آینده با سرعت بیشتری پیشرفت کنند.
- کریدور زنگزور به‌عنوان یک مسیر ترابری مطرح شده که در صورت اجرا، به آذربایجان اجازه می‌دهد بدون نیاز به پست‌های بازرسی ارمنستان، به جمهوری خودمختار نخجوان دسترسی داشته باشد. این پروژه که از سال ۲۰۲۰ و پس از پایان جنگ قره‌باغ توسط آذربایجان و ترکیه ترویج شده است، باعث قطع مرزهای ایران و ارمنستان و حذف استان آذربایجان شرقی از مسیر ترانزیت ترکیه به باکو می‌شود. ارمنستان به‌طور پیوسته با این کریدور مخالفت کرده و آن را برخلاف مفاد بیانیه آتش‌بس سه‌جانبه می‌داند.[۱] این کریدور به موضوعی مناقشه‌برانگیز در مذاکرات میان آذربایجان و ارمنستان تبدیل شده است. آذربایجان تهدید کرده که اگر ارمنستان مخالف باشد، به زور متوسل خواهد شد. در مقابل، ارمنستان در مذاکرات سال ۲۰۲۱ تمایل خود را برای بازسازی خطوط راه‌آهن شوروی سابق اعلام کرد، اما این را متفاوت از کریدور زنگزور می‌داند. روسیه نیز اعلام کرد که هدف مذاکرات رفع انسداد ارتباطات منطقه‌ای است، نه ایجاد یک کریدور جدید. برخی ناظران کریدور زنگزور را برنامه‌ای پان‌ترکیستی می‌دانند و برخی دیگر به‌عنوان راه‌حلی برای رفع محاصره‌های منطقه‌ای به آن نگاه می‌کنند.[۲] کریدور زنگزور که آذربایجان به آن زنگزور غربی می‌گوید، مسیر ارتباطی میان جمهوری آذربایجان و نخجوان است که از استان سیونیک ارمنستان عبور می‌کند. آذربایجان ادعا می‌کند بر اساس توافق‌نامه آتش‌بس پس از جنگ قره‌باغ، این کریدور باید ایجاد شود. اما ارمنستان با ایجاد کریدور مخالف است، زیرا آن را نقض حاکمیت ملی و تهدیدی برای مرزهایش با ایران می‌داند. ایران نیز به شدت مخالف این طرح است، زیرا قطع مرز ایران و ارمنستان را جزو خطوط قرمز خود می‌داند. روسیه از ایجاد کریدور حمایت کرده، زیرا به دنبال تثبیت حضور خود در قفقاز است، اما همزمان با نفوذ ترکیه در این منطقه مخالفت دارد. آمریکا و فرانسه نیز به دنبال تقویت روابط با ارمنستان هستند. ایران موضع قاطعی در این زمینه دارد و اعلام کرده است اجازه تغییر مرزهای تاریخی را نخواهد داد.[۳] گشایش کریدور زنگزور می‌تواند تأثیرات عمده‌ای بر اقتصاد منطقه‌ای داشته باشد. این کریدور ارتباط مستقیم میان جمهوری آذربایجان و نخجوان را از طریق ارمنستان فراهم می‌کند و عملاً مرز میان ایران و ارمنستان را قطع می‌نماید. ایران که از این مسیر برای ارتباطات ترانزیتی و تجاری با قفقاز جنوبی و اروپا استفاده می‌کند، با بسته شدن این مسیر با چالش‌های جدی در دسترسی به بازارهای قفقاز مواجه خواهد شد. [۴] ایجاد کریدور زنگزور می‌تواند تهدیدی برای امنیت منطقه‌ای ایران باشد. با حذف مرز میان ایران و ارمنستان، موقعیت ژئوپلیتیکی ایران در قفقاز تضعیف می‌شود و نقش ایران در روابط تجاری و ترانزیتی منطقه کاهش می‌یابد. این مسئله می‌تواند موجب افزایش نفوذ ترکیه و جمهوری آذربایجان در قفقاز و کاهش قدرت تأثیرگذاری ایران در این منطقه شود.[۵] گشایش این کریدور همچنین روابط ایران با کشورهای همسایه همچون ارمنستان، ترکیه و آذربایجان را پیچیده‌تر می‌کند. در عین حال، حمایت روسیه از این کریدور می‌تواند به تنش‌هایی میان ایران و روسیه منجر شود، زیرا ایران این اقدام را تهدیدی علیه منافع خود می‌داند. پیوندهای تاریخی، فرهنگی و تعاملات ژئوپلیتیک ایران با قفقاز جنوبی نشان‌دهنده رابطه عمیق و دیرینه این کشور با منطقه است. از منظر تهران، روابط با جمهوری آذربایجان به واسطه اشتراکات مذهبی (مذهب شیعه) و پیوندهای فرهنگی نزدیک تقویت می‌شود که حضور جمعیت قابل توجه آذری‌های قومی در ایران شاهد این امر است. همچنین، ادغام تاریخی ارامنه در جامعه ایران نیز بر این روابط منطقه‌ای افزوده است. پس از جنگ دوم قره‌باغ، روابط ایران با ترکیه در قفقاز جنوبی تغییرات چشمگیری را تجربه کرده است، به‌طوری‌که نفوذ نسبی تهران در مقایسه با رقیب دیرینه‌اش، ترکیه، کاهش یافته است. توافقات پساجنگ که با میانجی‌گری روسیه بین باکو و ایروان به دست آمد، از تغییر نظم منطقه‌ای حکایت دارد که دیگر تحت سلطه کامل روسیه نیست. این تحول به سوی یک نظم چندقطبی‌تر در حال پیشروی است، جایی که محور ترکیه-آذربایجان نقش برجسته‌تری ایفا می‌کند و جایگاه سنتی ایران در منطقه را به چالش می‌کشد. نظم قدیمی مانع از نفوذ قدرت‌های غربی و مهار ترکیه در منطقه می‌شد، اما ظهور نظم جدید پس از جنگ، ایران را با تهدیدهای جدید ژئوپلیتیکی مواجه کرده است.[۶] طبق اصول حقوق بین‌الملل، حاکمیت کشورها بر سرزمین‌های خود اساسی‌ترین اصل است و هرگونه تغییر در وضعیت سرزمینی یا حق عبور بدون موافقت صریح کشور مربوطه، نقض حاکمیت ملی آن کشور محسوب می‌شود.[۷] بررسی وضعیت حقوقی کریدور زنگزور از منظر حقوق بین‌الملل نشان می‌دهد که اصول بنیادین مانند احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی دولت‌ها نقش کلیدی دارند. به‌طور خاص، طبق منشور ملل متحد و قواعد عرفی بین‌المللی، هیچ دولتی حق ندارد بدون رضایت دولت حاکم از سرزمین آن عبور کند یا حاکمیت خود را بر آن اعمال کند.[۸] کریدور زنگزور که در پی جنگ دوم قره‌باغ مورد توجه قرار گرفته است، به جمهوری آذربایجان امکان ارتباط زمینی با جمهوری خودمختار نخجوان را از طریق خاک ارمنستان می‌دهد. با این حال، بر اساس حقوق بین‌الملل، عبور از خاک ارمنستان تنها با موافقت و تحت کنترل حاکمیتی ارمنستان امکان‌پذیر است. کریدور زنگزور که به‌عنوان مسیری ارتباطی میان جمهوری آذربایجان و نخجوان تعریف شده است، مستلزم عبور از خاک ارمنستان است. پس از جنگ دوم قره‌باغ، آتش‌بس سه‌جانبه میان جمهوری آذربایجان، ارمنستان و روسیه در نوامبر ۲۰۲۰ منعقد شد که در بند ۹ آن به ضرورت ایجاد ارتباطات ترانزیتی میان آذربایجان و نخجوان از طریق خاک ارمنستان اشاره شده است. این بند، بدون اشاره مستقیم به ایجاد یک «کریدور» به معنای حاکمیت آذربایجان بر این مسیر، صرفاً به رفع انسداد ارتباطات اشاره دارد.[۹] در عین حال، ارمنستان تأکید کرده است که چنین مسیری باید تحت حاکمیت و قوانین ارمنستان باقی بماند و ایجاد کریدوری با کنترل آذربایجان بر آن را نمی‌پذیرد.[۱۰] از سویی دیگر، روسیه به‌عنوان میانجی در این توافقات، نقش ناظری برای رفع انسداد ارتباطات را بر عهده دارد و تلاش می‌کند تا از تشدید تنش‌های بیشتر در منطقه جلوگیری کند. نقش روسیه در نظارت بر این مسیر از منظر حقوقی می‌تواند اهمیت زیادی داشته باشد، زیرا نهادهای بین‌المللی نظارت روسیه بر اجرای این توافقات را به‌عنوان تضمینی برای حفظ ثبات منطقه می‌دانند.[۱۱] راهبردهای حقوقی پیش روی جمهوری اسلامی ایران در قبال کریدور زنگزور نیازمند استفاده از ابزارهای حقوق بین‌الملل و دیپلماسی حقوقی برای حفاظت از منافع ملی است. یکی از راهبردهای کلیدی استفاده از مکانیسم‌های حقوقی بین‌المللی است. ایران می‌تواند با ارجاع به نهادهایی مانند دیوان بین‌المللی دادگستری از این ابزار برای دفاع از حقوق خود در برابر تلاش‌های احتمالی برای ایجاد این کریدور استفاده کند. دیوان بین‌المللی دادگستری، به‌عنوان عالی‌ترین نهاد قضایی سازمان ملل، می‌تواند با بررسی ادعاهای ایران مبنی بر نقض حاکمیت ارضی و حقوق ترانزیتی، این موضوع را مورد قضاوت قرار دهد. همچنین، ایران می‌تواند به کنوانسیون‌های بین‌المللی حمل‌ونقل و تجارت، مانند کنوانسیون حمل‌ونقل جاده‌ای ۱۹۷۵ (TIR) یا کنوانسیون حقوق دریاها ۱۹۸۲، توسل جوید تا حقوق خود را در این زمینه تثبیت کند و از عبور بدون نظارت یا ایجاد کریدوری که به منافع ترانزیتی ایران لطمه می‌زند، جلوگیری کند. راهبرد دوم، دیپلماسی حقوقی چندجانبه است. ایران می‌تواند با همکاری با سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان ملل، سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) و سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) به جلوگیری از ایجاد کریدوری که منافع ایران را تهدید می‌کند، بپردازد. همکاری با این نهادها می‌تواند باعث تقویت موضع حقوقی ایران و تضعیف تلاش‌های یکجانبه جمهوری آذربایجان برای ایجاد این کریدور شود. در همین راستا، ایران باید با قدرت‌های منطقه‌ای مانند روسیه، چین، و هند نیز همکاری کند. این کشورها به دلیل منافع ژئوپلیتیکی و اقتصادی مشترک، می‌توانند از موقعیت ایران در برابر تهدیدات احتمالی گشایش کریدور حمایت کنند و همکاری چندجانبه را تقویت کنند. راهبرد سوم استفاده از معاهدات و توافقات دوجانبه است. ایران می‌تواند به معاهدات مرزی و اقتصادی خود با ارمنستان استناد کند تا از حفظ حاکمیت و حقوق ترانزیتی‌اش اطمینان حاصل کند. این معاهدات می‌توانند به‌عنوان سندی قانونی در مقابل ایجاد کریدوری که به حاکمیت و مرزهای ایران آسیب می‌زند، به کار گرفته شوند. علاوه بر این، ایران می‌تواند با مذاکره با جمهوری آذربایجان و ارمنستان به دنبال راه‌حلی باشد که در عین حفاظت از منافع خود، از افزایش تنش‌ها در منطقه جلوگیری کند. این مذاکرات باید بر مبنای احترام به حاکمیت و مرزهای بین‌المللی و در چارچوب قواعد حقوق بین‌الملل انجام شود. ایران در پیگیری راهبردهای حقوقی خود در برابر کریدور زنگزور با چندین چالش مواجه خواهد شد. نخست، یکی از چالش‌های اصلی استفاده از مکانیسم‌های بین‌المللی حقوقی مانند دیوان بین‌المللی دادگستری است که ممکن است طولانی و زمان‌بر باشد و نیاز به مستندات قوی حقوقی دارد. همچنین، نهادهای بین‌المللی ممکن است تحت تأثیر بازیگران قدرتمند جهانی قرار گیرند و تصمیماتی اتخاذ کنند که به نفع ایران نباشد. از سوی دیگر، جمهوری آذربایجان با حمایت ترکیه سیاستی فعالانه برای ایجاد کریدور زنگزور دارد که از طریق روابط نزدیک دیپلماتیک و اقتصادی با دیگر کشورها مانند رژیم صهیونیستی و قدرت‌های غربی تقویت می‌شود. بازیگران بین‌المللی مانند روسیه، ترکیه و آذربایجان نیز تأثیر قابل توجهی بر وضعیت منطقه دارند. روسیه به‌عنوان یک میانجی و ناظر اصلی آتش‌بس، به دنبال حفظ نفوذ خود در قفقاز است، در حالی که ترکیه و آذربایجان در تلاش‌اند تا نقش بیشتری در تحولات منطقه‌ای ایفا کنند، که این امر ممکن است موازنه قدرت را به نفع جمهوری آذربایجان تغییر دهد و مانع تحقق منافع حقوقی ایران شود. امیرحسین عسگری، پژوهشگر دفتر مطالعات بین‌المللی، اندیشکده سرآمد ۱. “The ‘Zangezur Corridor’ is a geo-economic revolution”. Emerging Europe. 17 May 2021. 2. “What will become of the Zangezur corridor? Comments from Azerbaijan and Armenia – JAMnews”. 21 April 2021. 3. https://www.isna.ir/news/1403061710096/ 4. https://www.commonspace.eu/opinion/opinion-roadblock-peace-geopolitical-quagmire-zangezur-corridor 5. https://iramcenter.org/en/why-does-iran-oppose-the-zangezur-corridor_en-2390 6. Azizi, Hamdreza, Isachenko, Daria. Turkey-Iran Rivalry in the Changing Geopolitics of the South Caucasus. Centre for Applied Turkey Studies, 49, 2023. 7. Shaw, Malcolm N. International Law. 6th ed. Cambridge: Cambridge University Press. 2008. 343-344. 8. Ibid, 345. 9. 2020 Nagorno-Karabakh ceasefire agreement between the Republic of Azerbaijan and the Republic of Armenia. 2020. Para. 9. 10. Neset, Siri, Mustafa Aydin, Ayça Ergun, Richard Giragosian, Kornely Kakachia, and Arne Strand. Changing Geopolitics of the South Caucasus after the Second Karabakh War: Prospect for Regional Cooperation and/or Rivalry. Bergen: Chr. Michelsen Institute, 2023. (CMI Report 2023:4).
- به منظور توسعه شبکه ارتباطی و ایجاد ظرفیتهای جدید در اندیشکده اسماء، مدیران ارشد این مجموعه از پردیس دانشگاهی و مدرسه مدیریت skolkovo بازدید کردند. به گزارش روابط عمومی، علیرضا حقیقی قریب مدیرعامل اندیشکده اسماء و سید صابر امامی معاون مرکز پژوهشی آرا به دعوت پردیس دانشگاهی و مدرسه مدیریت skolkovo در شهر مسکو کشور روسیه، از این پردیس بازدید و برای همکاری متقابل با مدیران این مجموعه به گفتگو نشستند. در این بازدید و گفتگو خانم ویولتا گریگوریوا مدیر اجرایی دانشکده و امور بین‌الملل ضمن ارائه خلاصه‌ای از سوابق و فعالیت‌های این مجموعه ابراز امیدواری کرد تا با شناسایی فرصت‌های مشترک، امکان همکاری بلند مدت در قالب معرفی متقابل اساتید و دانشجو، برگزاری دورهای مشترک، انتقال تجربیات و سایر فرصت‌ها برای طرفین به وجود آید. علیرضا حقیقی نیز ضمن دعوت از مدیران ارشد این مجموعه به ایران به معرفی ظرفیت‌ها و فرصت‌های همکاری در اندیشکده اسماء پرداخت. سید صابر امامی نیز در این بازدید و گفتگو با اشاره به ظرفیتهای متعدد پژوهشی در فضای بین‌الملل بین ایران و روسیه پیشنهاد طراحی دوره‌های کوتاه مدت مدیریتی در حوزه‌های تکنولوژی مانند هوش مصنوعی و فناوریهای مالی جهت همکاری دوجانبه به مدیران ارشد پردیس و مدرسه مدیریت skolkovo ارائه کرد. در پایان نیز خانم آنیا بورشیچ مدیر روابط بین‌الملل و بازاریابی به همراه هیئت ایرانی بخشهای پژوهشی، مرکز سمینارها، فضاهای اشتراکی کسب و کار و سایر بخشهای پردیس را به میهمانان ایرانی خود نشان داد. لازم به ذکر است اندیشکده اسماء بعنوان اولین مدرسه حکمرانی، برگزار کننده دوره‌های DBA و DPA با همکاری دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران است.
- بسم الله الرحمن الرحیم إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان، پس از چند دهه مجاهدات در راه آزادی، به یاران شهیدش پیوست. اگر چه تمام شهدا با اندیشه و منش فکری خود همچنان زنده اند، اما دستاورد و حاصل برخی از افراد برپایی و ایجاد یک گفتمان است که فراتر از نسل ها عمل می کند و مکتب ساز است. محور مقاومت که امروزه در منطقه شاهد آنیم، درخت تنومندی است که نه قائم به شخص، بلکه حاصل گفتمان سازی این شهید بزرگوار در طی چند دهه است. با قلبی آکنده از اندوه، این شهادت را به حضرت صاحب الزمان (عج) و مقام معظم رهبری دام ظله و تمامی مجاهدان مقاومت تسلیت عرض می کنم. مرکز پژوهشی آرا