دوره سوم خط مشی گذاری مدرسه حکمرانی اسما با عنوان دوره عالی خط مشی گذاری عمومی از روز پنج شنبه ۱۳ تیر ۱۳۹۸ کار خود را آغاز می کند.
از امتیازات مهم این دوره که در قالب ۳۰۰ ساعت آموزش طراحی شده و یک سال ادامه خواهد داشت، توجه به رویکرد کاربردی - مهارتی در کنار انتقال مفاهیم تئوریک است. در همین راستا در دوره جدید، علاوه بر کلاس های آموزشی، انتقال مهارت های کاربردی ازطریق سمینار، کارگاه و پنل های تخصصی نیز در نظر گرفته شده که خود سبب ثبت و مستندسازی تجربیات مدیران کشور نیز خواهد بود.
گفتنی است دوره عالی خط مشی گذاری عمومی ویژه مدیران خط مشی گذار کشور است که به وسیله مصاحبه علمی و از میان ۳۰۰ داوطلب گزینش شده اند.
مدرسه حکمرانی اسماء به عنوان اولین مدرسه تخصصی حکمرانی در کشور از سال ۹۵ کار خود را آغاز کرده و به برگزاری دوره های عالی خط مشی گذاری عمومی با سه گرایش مدیریت سیاسی، مدیریت فرهنگی و مدیریت مالی - اقتصادی می پردازد.
- مدرس دانشگاه تهران و مدیرعامل مدرسه حکمرانی اسما در مصاحبه با رادیو گفت و گو راهکارهای مهار نقدینگی سرگردان را تشریح کرد. برنامه «گفت و گوی اقتصادی» با موضوع حجم عظیم نقدینگی سرگردان با حضور دکتر عطاءاله هرندی مدرس دانشگاه تهران و مدیرعامل مدرسه حکمرانی اسما از شبکه رادیویی گفت و گو پخش شد. هرندی در مصاحبه با رادیو گفت و گو با بیان اینکه حجم نقدینگی به دو دسته پول و شبه پول تقسیم می شود گفت: منظور از پول، اسکناس و مسکوکات و سپرده های دیداری و منظور از شبه پول سپرده های مدت دار است و حجم عظیم نقدینگی در همه دولت ها رخ داده است. وی خاطرنشان کرد: حجم نقدینگی در سال ۱۳۸۴ حدود ۸۰ هزار میلیارد بوده که در سال ۱۳۸۸ به ۲۰۰ هزار میلیارد، در سال ۱۳۹۲ به ۴۶۰ هزار و سال ۱۳۹۷ به هزار و ۲۰۰ هزار میلیارد و در سال جاری نیز به رقمی نزدیک به ۲ هزار میلیارد تومان رسیده است. در توضیح این مطلب که هزار و ۶۰۰ هزار میلیارد تومان از این حجم نقدینگی مربوط به شبه پول است گفت: بیش از آنچه که پول و اسکناس در دست مردم و حساب های آنها برای ما نقدینگی ایجاد کند در واقع شبه پولها برای ما حجم نقدینگی ایجاد کرده اند. هرندی تکرار این قضیه را در بازه های زمانی مختلف ناشی از سیستم نظام بانکی و دولت دانست و گفت: لجام گسیختگی درهزینه های دولت، بی انضباطی مالی، کسری بودجه در دولت های مختلف، مخارج دولت، ناکارآمدی و کاهش بهره وری در بدنه و سیستم دولت از عوامل اصلی این حجم از نقدینگی فعلی به شمار می روند این مدرس دانشگاه تهران مطرح کرد: با وجود تمام سختی ها اما بمب ساعتی حجم نقدینگی در سال ۱۳۹۷ تخلیه شده و باروت آن هم نم خورده است لذا حداقل تا پنج سال آینده نقدینگی زیادی نداریم اما اگر درست اقدام نشود سه تا پنج سال آینده همین باروت ها به بمب هسته ای تبدیل خواهند شد. وی با بیان اینکه حجم زیادی از نقدینگی در تورم ۱۳۹۷ تخلیه و خنثی شده تأکید کرد: هم اکنون بهترین فرصت برای ریل و سیاست گذاری درست است اما اگر همچون گذشته عمل کنیم حجم نقدینگی از زمان فعلی هم بیشتر خواهد شد. این پژوهشگر حوزه استراتژی برای راهکار مهار نقدینگی سرگردان به سه دسته استراتژی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت اشاره کرد و گفت: استراتژی اصلی در میان مدت و بلند مدت، ادغام و تملیک بانکها و استراتژی دوم بهینه سازی ساختار دولت و اصلی ترین اقدام کوتاه مدت نیز بر عهده سازمان بورس است. وی با بیان اینکه حرکت نقدینگی به سمت تولید از مسیر بورس و صندوق های سرمایه گذاری در بورس می گذرد گفت: عامه مردم قادر به خرید و فروش طلا و دلار هستند اما به خرید و فروش در بازار بورس تسلط ندارند و حتی از آن می ترسند لذا می توان در این زمینه نیز فرهنگ سازی کرد. مدرس دانشگاه تهران تاسیس شرکت سهامی عام و فروش سهام آن را در شرایط فعلی جوابگو ندانست و گفت: ما بیش از اینکه به دنبال تأسیس شرکت باشیم باید ارتباط میان شرکت های کوچک و استارت آپ ها را با شرکت های بزرگ تقویت کنیم. دکتر عطاءاله هرندی در خاتمه ابراز داشت: با وجود آمار نسبتاً بالای شرکت های دانش بنیان طی سالهای اخیر اما هنوز به زنجیره تأمین نپیوسته اند چراکه ارتباط آن ها با بنگاه های بزرگ قطع است و فقط جزیره ای در کنار هم رشد کرده اند.
- عضو دپارتمان بازار سرمایه مرکز پژوهشی آرا تحریم ها را بهترین فرصت برای شرکت های بورس دانست و گفت: یکی از بهترین صنایع امسال، بورس صنایع دارویی و غذایی بود. برنامه «گفت و گوی اقتصادی» با موضوع انتظارات سرمایه گذاران از بورس برای تولید با حضور دکتر مهدی محمودیان کارشناس بازار سرمایه و عضو دپارتمان بازار سرمایه مرکز پژوهشی آرا از شبکه رادیویی گفت و گو پخش شد. دکتر محمودیان با اشاره به اینکه بازار سرمایه به دو بخش سرمایه گذار و سرمایه پذیر قابل تقسیم است گفت: سرمایه گذار شامل شرکت های حقوقی و مردم است که بر اساس ریسک پذیری و شفافیت شرکت های بورس سهامی را خرید و فروش می کنند. وی افزود شرکت ها در بازار بورس سهام و اوراق خود را عرضه می کنند اما بورس نمی تواند تعرفه های گمرکی، مالیات و قاچاق کالا را کنترل و بر آن نظارت کند بلکه بورس فقط در حوزه شفافیت عرضه و صورت های مالی عمل می کند. کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد: از آنجایی که بورس یک محل تخصصی است لذا از سازمان بورس توقع می رود از طریق ابزارهای خود (شرکت های سبدگردانی، صندوق های سرمایه گذاری و سهام ها و اوراق) مردم را به این بازار سوق دهد. طبیعتاً وقتی مردم سود کنند با شدت و انگیزه بیشتری سرمایه خود را وارد بازار خواهند کرد. محمودیان گفت: در کشورهای غربی یک کمیته تخصصی شهری متشکل از کارشناس گمرک، مالیات، تعرفه، بانکی و غیره وجود دارد، ما نیز در سازمان بورس شورای عالی متشکل از وزیر بازرگانی، صنعت، رئیس سازمان بورس، وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی را داریم اما شاهد حضور کارشناسان و متخصصان در این شورا نیستیم. وی در ادامه تأکید کرد: برای ایجاد شفافیت در بورس و تحقق کارکرد آن در بخش تولید، سازمان بورس باید از کارشناسان و متخصصان تصمیم گیر استفاده کند و تشکیل یک کمیسیون تخصصی بورس ضروری است. عضو دپارتمان بازار سرمایه تحریم ها را بهترین فرصت برای شرکت های بورس دانست و گفت: یکی از بهترین صنایع امسال، بورس صنایع دارویی و غذایی بود چرا که با حذف صنایع خارجی در اثر تحریم ها، شرکت های ایرانی جایگزین شدند.
- عضو دپارتمان سیاسی مرکز پژوهشی آرا در مصاحبه با رادیو گفتوگو با اشاره به دستگیری هفده جاسوس گفت: خوشبختانه اتفاقاتی که افتاده و ما امروز نتایج آن را می‌بینیم مایه حیرت دشمن شده که ما ارتباطات امن نفوذی‌ها را نیز شناسایی کردیم. برنامه گفت‌وگوی سیاسی با موضوع «بررسی نفوذ وزارت اطلاعات ایران به سیستم امن آمریکایی‌ها» با حضور دکتر آرش پاک‌اندیش، عضو هیئت علمی دانشگاه، عضو دپارتمان سیاسی مرکز پژوهشی آرا و کارشناس حوزه امنیت روی آنتن رادیوگفت‌وگو رفت. آرش پاک‌اندیش در مصاحبه با رادیوگفت‌وگو اظهار کرد: مجاهدت‌های خاموش در حوزه میدانی و اطلاعاتی کار خودش را می‌کند اما کسانی که به عنوان مدیران اقتصادی و فرهنگی ایفای نقش می‌کنند را مردم قضاوت کنند که به چه میزان سعی در دوری از نفوذ دارند و با رویکرد خود توانستند خلاف جهت نفوذ وارد عمل شوند. بارها مقام معظم رهبری فرمودند: یکی از ابزار نفوذ مستقیم از طریق مذاکره با آمریکاست. وی افزود: اما اینکه حالا یک نهضتی راه افتاده و باز هم نظریه تولید می‌کنند در رسانه‌های خودشان و رسانه‌های برون مرزی و داخلی که من به آنها لقب نوکران بی‌مزد و مواجب در داخل دادم، اگرچه بعضی‌ها با مزد و مواجب هستند، آنها که بی‌مزد و مواجبند که دیگر خیلی بدبخت هستند، دایم در شیپور مذاکره می‌دمند. مذاکره ابزاری در دست امریکایی ها برای نفوذ است و طی این چهل سال مردم با مقاومت و جان فشانی در مقابل نظام سلطه ضرباتی وارد آوردند و لذا جریان امریکایی-صهیونیستی به دنبال انتقام از مردم با ایجاد نارضایتی داخلی است. بحث حمله نظامی کاملا منتفی است اما سال هاست که موضوع جنگ نرم مطرح است و با هوشیاری جامعه اطلاعاتی کشور دستاوردهای بی نظیری در زمینه انهدام و خنثی سازی شبکه های جاسوسی انجام گرفته است. عضو اندیشکده اسرا ادامه داد: در جنگ نرم برای اینکه کشور کمتر آسیب ببیند و به آن حد آخر نرسیم که همیشه بخواهیم تهاجم بکنیم، همیشه می‌گویند پیشگیری بهتر از درمان است، اکنون ما مدام در حال درمان هستیم و به این شکل انرژی کشور صرف می‌شود. بالاخره بودجه و نیروی انسانی نیاز است، بهترین فرزندان این کشور در این زمینه در حال جانفشانی هستند، حال طیفی از آنها برون مرزی به عنوان مدافعین حرم بودند، از آن طرف افرادی هم هستند که آنها مظلوم‌ترین افرادند، بدون نام و نشان خدمت می‌کنند. لذا در اینجا باید فکری به حال گلوگاه مذاکره با آمریکا شود. این عضو هیئت علمی دانشگاه اظهار داشت: در پاسخ به کسانی که مدام مذاکره با آمریکا را تئوریزه می‌کنند، در همین دستگیری‌های اخیر، همین هفده نفر جاسوس را می‌بینیم در حالی در عقبه آنها یک شبکه گسترده است. در همه عرصه ها از جمله فروش اطلاعات سایبری، اقتصادی، هسته‌ای و همه اینها که می‌تواند با زندگی مردم مستقیم و غیرمستقیم در ارتباط باشد دارند فعالیت می کنند. این مونوپل را کدام بستر برای حضور راحت این قبیل افراد فراهم می‌آورد؟ لذا باید آن مونوپل و کریدور بسته شود. در این میان سفرهای که باز است، باید جمع شود. برخی از آنها در پوشش دانشگاهی، بعضی در کسوت رسانه‌ای با تقسیم کار وارد میدان شدند و با برگزاری کنفرانس‌های به ظاهر علمی کریدوری برای عوامل نفوذی فراهم می‌کنند. تحت عنوان اینکه می‌خواهیم به شما کمک کنیم تا تبادل علمی اتفاق بیفتد. وی افزود: این سخنان، حرفهای خیلی خوبی است، اما وظیفه رسانه آگاه و مستقل روشنگری است. به اعتقاد من رسانه‌ها در این حوزه کم‌کاری کردند. تنها وجه سیاسی مذاکرات را پررنگ کردند، در حالی ما اکنون در دانشگاه حضور داریم و بچه‌هایی که متولدین دهه ۷۰ هستند، بچه‌های ۱۹ و ۲۰ سال که از مدارس به دانشگاه می‌آیند، مساله و تلقی‌شان چیزهای دیگری است. حال باید پرسید رسانه ی مسئول، چه کمکی در تبیین و روشنگری انجام داده‌است؟ رویکرد حرفهای وزارت اطلاعات جمهوری‌اسلامی در دو موضوع است، نخست موضوع اشراف اطلاعاتی بر جاسوسان داخل کشور و دوم ضربه به شبکه جاسوسی. این کارشناس حوزه امنیت بیان داشت: در واقع آنچه که وزارت اطلاعات در همکاری با سایر دستگاه‌های اطلاعاتی کشور در داخل مدیریت می‌کند که نمونه بارز آن با همین دستگیری‌های اخیر که با آن موضوع مرتبط است، سی. ای . ای در دو بخش از بستر اینترنت علیه کشورها استفاده کرد، حملات سایبری و ارتباط امن. ما در این دو حوزه آسیب‌پذیر بودیم، اما خوشبختانه امروز ارتباطات امن نفوذی‌ها را نیز شناسایی کردیم.
- عضو دپارتمان محیط زیست مرکز پژوهشی آرا در مصاحبه با رادیو گفتوگو به بررسی توافقنامه آب و هوایی پاریس پرداخت. برنامه گفت‌وگوی سیاسی با موضوع «بررسی و تحلیل توافقنامه آب و هوایی پاریس، نگاه ایران به الزامات، راهکارها و رویکردهای اجرایی آن و چالش‌ها و چشم‌انداز این توافق» با حضور مهندس معین ایرانشاهی، کارشناس ارشد منابع آب روی آنتن شبکه رادیویی گفتوگو رفت. پژوهشگر مرکز پژوهشی آرا در مصاحبه با رادیوگفت‌وگو اظهار کرد: آیا موافقت‌نامه آب و هوایی پاریس می‌تواند بحران آب را حل کند؟ وی افزود: به نظرم این موافقت‌نامه نمی‌تواند بحران آب را حل کند. از طرفی باید دید آیا ما در کشورمان بحران آب داریم یا با بحران مدیریت آب مواجه هستیم؟ به نظرم در کشور ما بحران مدیریت آب داریم. با توجه به سیلی که چند وقت پیش رخ داد، آن همه آب چه شد؟ این سیل می‌توانست حجم عظیمی از آب‌های زیرزمینی و آب‌خانه‌های ما را تغذیه کند. در حال حاضر بیش از صد و سی میلیارد مترمکعب حجم تجمعی کسری آب‌خانه‌های ماست. این آب‌ها چه شد؟ این آب‌ها به راحتی می‌توانست تغذیه مصنوعی شوند. وی افزود: برای مثال سیلی که در شمال کشور رخ داد، به دریای خزر ریخته شد، آبی که شیرین بود به دریای خزر هدایت شد، برای اینکه راهی برای کنترل این آب نبود. از طرفی به نظرم اگر تغییر اقلیمی بخواهد رخ بدهد برای کل کشورهاست و در خود کشورها باید متناسب با اقلیم خودشان سیاستی اتخاذ کنند و اگر بحران آبی وجود دارد، آن را حل کنند. اما درباره معاهده پاریس، برای مثال کشور چین گفته بود تا سال ۲۰۳۰ انتشار گازهای گلخانه‌ای خودش را بین ۶۰ تا ۶۵ درصد کاهش خواهد داد و ۲۰ درصد انرژی‌های تجدیدپذیر افزایش پیدا خواهد کرد و ۴/۵ کیلومتر متر مربع به مساحت جنگل‌های خود خواهد افزود. کارشناس ارشد منابع آب ادامه داد: چین چگونه می‌تواند چنین کارهای عظیمی را انجام دهد؟ هیچ‌کس سوالی نکرد، اگرچه چین سال‌هاست در مسیر حرکت می‌کند و معاهده پاریس سد راه آن نبود و چین در حال حرکت در مسیری است که تا کنون ۵۰ درصد آن را انجام داده ست، لذا چین چه معاهده پاریس باشد چه نباشد، به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر حرکت می‌کند. حال ایران سخن از حرکت به سمت ۴ و ۱۰ درصد انرژی‌های تجدیدپذیر کرده، باید دید آیا در زمینه حرکت به سمت این انرژی‌ها حرکتی انجام داده است؟ خیر، ایران حرکتی انجام نداده است. در حالی که در کشور ما ابلاغاتی از سوی مقام معظم رهبری در حوزه محیط زیست، احکام بالادستی و مقدار زیادی آموزه‌های دینی داریم. همین درختکاری که چین می‌خواهد در حد چهار و نیم میلیون متر مکعب انجام دهد، همین توصیه به درختکاری را در اسناد بالادستی و توصیه‌های رهبری و آموزه‌های دینی داریم. عضو دپارتمان محیط زیست مرکز پژوهشی آرا اشاره داشت: چرا ما مانند چین و دیگر کشورها سیاستی اتخاذ نمی‌کنیم که متناسب با آن بحران گرمایشی و تغییر اقلیم و بحران آب را بتوانیم رفع کنیم. این سوالی است که تا کنون پاسخی برای آن نبوده است. اما نکته دیگر درآمدی است که در ازاء پیوستن به موافقت‌نامه آب و هوایی قرار است تقریبا ۱۰۰ میلیارد دلار به کشورها بدهند. این مبلغ را به چه کشوری می‌دهند؟ در حال حاضر ایران نخستین مجموعه نفت و گاز جهان را دارد، آیا اگر قرار باشد که سوخت‌های فسیلی تعطیل شود، به ایران پول بیشتری پرداخت می‌کنند؟! یا نه قرار است به ایران نیز مانند سایر کشورها درآمد پرداخت کنند؟ به نظرم به طور قطع ایران با پیوستن به موافقت‌نامه آب و هوایی پاریس صدمه بیشتری نسبت به سایر کشورها خواهد دید. ایرانشاهی در مصاحبه با رادیوگفت‌وگو افزود: چون ایران منابع بیشتری در حوزه نفت و انرژی دارد با پیوستن به موافقت‌نامه آب و هوایی باید کل منابعش را تعطیل کند، لذا صدمه بیشتری نسبت به سایر کشورها خواهد دید. اگر تصور کنیم به همه کشورها درآمد مساوی بدهند، آیا ایران نیز قرار است، درآمد مساوی مانند سایر کشورها بگیرد؟ اگر فرض کنیم که ایران تحریم نیست و پول را دریافت خواهد کرد و کلاهی که قبلا سر ما رفته، دیگر نمی‌رود. اما آیا ایران باید با پیوستن به موافقت‌نامه پاریس درآمد مساوی با سایر کشورها دریافت کند؟ به طور طبیعی نباید چنین باشد. زیرا حجم عظیمی از سوخت‌های فسیلی که اقتصاد کشور را می‌چرخانند، تعطیل می‌شود و ما برای صنعت و اقتصاد بدون سوخت فسیلی هیچ راهی نداریم.
- دکتر سيد محمدرضا محمودپناهی، استاد دانشگاه و عضو اندیشکده اسرا گفت: وقتی حزب مستقل نباشد، چگونه می‌خواهد مقام مسئولی که بالاتر از همه قرار دارد را پاسخگو کند؟ برنامه «گفت‌وگوی سیاسی» با موضوع بررسی و تحلیل وضعیت احزاب در فضای سیاسی ایران با حضور دکتر سيد محمدرضا محمودپناهی، استاد دانشگاه، تحلیلگر مسائل سیاسی و عضو اندیشکده اسرا از مرکز پژوهشی آرا روی آنتن شبکه رادیو گفتوگو رفت. محمود پناهی عنوان کرد: امروز برای مردم سوال این است که افراد مسئول در احزاب مختلف برای پشیبرد اهداف حزبی در نظام جمهوری‌اسلامی چه فعالیت‌هایی داشتند؟ چه کارهایی انجام شده و چه کارهایی انجام نشده است؟ این استاد دانشگاه ادامه داد: سوال اصلی این است که چرا دکان احزاب در غیر از ایام انتخابات تعطیل است؟ ریشه‌های نگاه منفی مردم به حزب به کجا برمی‌گردد؟ چهار دهه زمان کمی نیست. من معتقدم که نیاز به اصلاح قانون نیست، زیرا ما قانون خوب زیاد داریم، اما از همین قوانین استفاده درست نشده است. استاد علوم سیاسی ادامه داد: آنچه که در تعریف حزب آمده با رویکردی که امروز از آن انتظار می‌رود، قدری پارادوکسیکال است، یعنی بر اساس تعریف حزب، تشکلی که از پایین تا بالا رابطه میان دولت و مردم را تنظیم می‌کند. بعضاً معتقدند دولت باید از احزاب حمایت کند و اگر از آنها حمایت نشود، معلوم نیست به چه داستان‌هایی مبتلا شوند. اما طبق تعریف ما، حزب قرار است که مستقل باشد! به طوری که اگر حزب مستقل نباشد، اصلا ارزشی ندارد. عضو اندیشکده اسرا گفت: به گفته برخی در خارج از ایران به احزاب یارانه دولتی تعلق می‌گیرد، اما ما درباره احزاب در ایران صحبت می‌کنیم. از طرفی اگر من به عنوان روزنامه مطابق سلیقه دولت ننویسم، یارانه کاغذم را نمی‌دهند و روزنامه از چاپ باز می‌ماند. همچنین اگر منِ دبیرکل حزب مطابق سلیقه دولت حرکت نکنم و واقعا بخواهم به دنبال احقاق حقوق مردم باشم، چه باید کنم؟ اینجا باید پرسید کارکرد اصلی حزب چیست؟ کارکرد اصلی حزب پاسخگو کردن دولت و حاکمیت است. وقتی من مستقل نباشم، چگونه می‌خواهم مقام مسئولی که بالاتر از همه قرار داد، پاسخگو کنم؟! چگونه قادر خواهم بود که رئیس‌جمهور و نماینده مجلس که کلی امکانات و قدرت دارد، پاسخگو کنم و بابت رویکردش پاسخ بخواهم؟ این تحلیلگر مسائل سیاسی در آخر عنوان داشت: البته باید بگویم من قصد ندارم تناقض میان رابطه احزاب مستقل و وابسته به یارانه دولتی را حل کنم، اگرچه معتقدم دولت با دادن یارانه به مطبوعات در عمل راه انتقادات جدی به دولت و پاسخگویی به مسائل را بسته است. برای دانستن این مهم کافی است که میان مطبوعاتی‌ها بروید و سوال کنید و ببینید که مطبوعات مورد پسند دولت‌ها حمایت می‌شوند. اما با همه این تفاسیر شکی نیست که احزاب باید مورد حمایت مالی قرار بگیرند، اما شرطش آن است که این حمایت از مجاری درست صورت بگیرد. در نهایت مسأله من این است که اگر حزب را تقلیل بدهیم به نهادی که در زمان انتخابات سی میلیون نفر را پای صندوق می‌آورد، آیا اصل داستان انتخابات و انتخاب درست زیر سوال نمی‌رود؟