دکتر محمدکاظم عبدالحمیدی، عضو اندیشکده اسرا و کارشناس مسائل سیاسی و رسانه گفت: نباید رسانههای مقاومت را محدود به رسانههایی کنیم که تنها اخبار حوزه نظامی را پوشش میدهند، به نظرم به این شکل درست نیست، زیرا مقاومت به برداشت من، یک مفهوم گستردهتر از مفاهیم نظامی است.
برنامه «گفتوگوی سیاسی» با موضوع بررسی و تحلیل عملکرد دیپلماسی رسانه ای محور مقاومت و نقش شبکه های برون مرزی صدا و سیما با حضور دکتر محمدکاظم عبدالحمیدی، کارشناس مسائل سیاسی و رسانه روی آنتن شبکه رادیو گفتوگو رفت.
محمدکاظم عبدالحمیدی اظهار داشت: علیرغم اینکه رسانهها قادر به نقشآفرینی هستند و نقش آنها در دهههای اخیر بیشتر شده، اما همچنان این دولتها هستند که مشی اصلی را در این زمینه دارند. در حال حاضر رسانههای جبهه مقاومت به طور کلی با مشکل روبهرو هستند که اگر بخواهیم آنها را آسیبشناسی کنیم، نخست بحث انحصاری است که در طرف مقابل با آن مواجه هستند. یعنی اگر به پیشینه تحریم رسانهای ایران نگاه کنیم، یکی از نخستین تحریمهایی که در این حوزه جدی میشود، سال ۸۴ شبکه سحر مجموعهای با عنوان «چشمان آبی زهرا» پخش میکند که در این مجموعه یک منتقد فرانسوی میگوید علیه هولوکاست با توجه به تحقیقاتی که انجام داده، سخنان متفاوتی میزند. در آنجا نخستین تحریم علیه یک رسانه انجام میشود. به عبارتی وقتی قرار است که حرفی علیه ابر روایت آنها یعنی هولوکاست زده شود، با این تفکر که نباید حرفی علیه روایت آنها زده شود، تحریم رسانه شکل میگیرد.
کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: وقتی در برابر طرف مقابل به اصول اولیه خودش در حوزه رسانه اشاره می شود، بر خلاف آنها عمل می کند. برای مثال آنها برای ما گزارشگر ویژه حقوق بشر میفرستند و گزارشهایی بدون توجه به بافت فرهنگی نظیر حقوق همجنس بازان مخابره میکنند، در حالی که از کنار نقض فاحش حقوق بشر در عربستان و امارات به آسانی عبور می کنند.
عضو اندیشکده اسراء افزود: معضل دیگر جریان مقاومت بحث منابع مالی و لجستیکی است. در حال حاضر طبق گزارشهایی که وجود دارد، الجزیره سال ۱۹۹۶ با بودجه ۱۵۰ میلیون دلاری تاسیس میشود که ۱۰ سال بعد از آن پرستیوی ۱۰ میلیارد تومان به عرصه رسانه میپیوندد. معضل نهایی هم مسئله اخلاق است. جریان مقاومت به دلیل علقههای مذهبی و اخلاقی، محدودیتها و معذوریتهایی دارد در حالی طرف مقابل دستش در این خصوص باز است. یعنی اخباری که درباره جبهه مقاومت صادر میشود، به دلیل وجود پاره از محدودیت ها امکان مخابره ندارد.
وی ادامه داد: تا قبل از انقلاب بحرین، شبکه الجزیره بیشتر اخبار جهان اسلام و مسائلی که جریان بیداری اسلامی در مصر و تونس رخ داد را پوشش میداد. اما درباره مساله بحرین که به دلیل بافت قومی و فرهنگی متفاوت با دیگر کشورهای در جریان بیداری اسلام است شبکه الجزیره دچار انفعال میشود و در آن مقطع زمانی است که العالم بیشتر دیده میشود.
کارشناس مسائل حوزه رسانه گفت: بخشی که از آن نباید غفلت کرد بحث قدرت نرم است و اگر ما بخواهیم رسانههای مقاومت را تنها محدود به رسانههایی کنیم که فقط اخبار حوزه نظامی را پوشش میدهند درست نیست. زیرا مقاومت یک مفهوم گستردهتر از مفاهیم نظامی است، یعنی مفهومی مبتنی بر یک فرهنک خاص و ورای قدرت نظامی است.
دکتر محمدکاظم عبدالحمیدی در مصاحبه با رادیو گفتوگو اظهار کرد: در سیاستهای کلی برنامه ششم که ابلاغی از رهبر انقلاب است، توسعه کمی و کیفی شبکههای برون مرزی خیلی تاکید قرار گرفته است. طبق سند سیاست کلی برنامه ششم ما خودمان را در یک جایگاه الهامبخش در جهان اسلام تعریف میکنیم. این الهامبخشی بدون استفاده از رسانه، امکان وقوعش خیلی ضعیف به نظر می رسد. لازم است ایدئولوژی صدور انقلاب در بستر رسانه منتقل شود.
سکان هدایت افکار عمومی در دنیای امروز در دست رسانه است. رسانه ها در شرایط کنونی یکی بازیگران تأثیرگذار در شکل گیری عرف بین المللی و حتی قواعد آمره هستند. در حوزه معاهدات بین المللی نیز نقش رسانه ها در پیوستن یا نپیوستن کشورها به آن ها با استفاده از عملیات روانی انکارناپذیر است.
به عنوان نمونه، آمریکا با در دست داشتن قدرت رسانه ای، برداشت هایی موافق با منافع ملی اش را از قوانین بین المللی در دنیا مطرح و تثبیت می کند و از این طریق با سوء استفاده از عضویت دائم خود در شورای امنیت سازمان ملل، حضور نظامی اش را در نقاط مختلف جهان موجه می سازد.
شبکه سیاست گذاری ملی ایران از امروز با نگاه به اهمیت سیاست های رسانه ای در فضای بین الملل، با انتشار پست های «جنگ رسانه ها» به بررسی تهدیدات و فرصت های کشورمان در این حوزه خواهد پرداخت.
برای مشاهده و دریافت این مطالب به درگاه های رسانه ای مرکز پژوهشی آرا مراجعه نمایید.